Pahladzicie, jakija stylovyja cišotki vypuskaje biełaruski brend Znivien. Pahavaryli ź jaho stvaralnikam
Make Belarus zaebis again — cišotki z takim nadpisam vy mahli šmat u kaho bačyć. Ich robić brend Znivien, jaki zapuściŭsia 4 hady tamu. «Naša Niva» pahutaryła z dyzajnieram pryntoŭ i adnym sa stvaralnikaŭ brendu Uładzimiram Malaŭkam pra toje, jak raźvivaŭsia prajekt, čamu mierč Łukašenki niaŭdały i kali ŭ Biełarusi było «zaja**sia».

«Za miažoj niama sensu rabić niešta ahresiŭna-pratesnaje. Nie pracuje ŭžo, čas prajšoŭ»
Brend Znivien zapuścili ŭ 2021 hodzie. Dyzajnier Uładzimir Malaŭka tady jašče žyŭ u Biełarusi — jon źviazaŭsia sa svaim siabram Paŭłam Dzierkačom u Polščy, kab toj pačaŭ vyrablać cišotki. Nazvaj brenda abrali miesiac, jaki «dla šmatlikich biełarusaŭ staŭ kropkaj adliku», tłumačyć Uładzimir.
«Za miažoj niama sensu rabić niešta ahresiŭna-pratesnaje. Nie pracuje ŭžo, čas prajšoŭ», — kaža jon pra kancepcyju.
Intensiŭna pracavać nad prajektam Uładzimir i Pavieł stali ŭ 2022 hodzie. Tady pradali bolš za 400 rečaŭ.

«Kali pačynali, nie dumali, što heta stanie biznesam, — kaža dyzajnier. — Prosta ludzi ŭ mianie ŭbačyli prynty, napisali, što chacieli b nabyć takija cišotki. Pa hety dzień naša kamanda — heta dva čałavieki plus buchhałtar i partnior «Drukarka» ŭ Krakavie. Doŭha dumali, darečy, ci rabić samim rečy, ci kuplać hatovaje. Pakul niama stolki zamoŭ, kab samim vyrablać. U «Drukarcy» jość katałoh, siarod hetych madelaŭ i abirajem. My pra ideju — čałaviek kuplaje ideju, jakuju na siabie apranaje».
Madelaŭ dla zdymak u adzieńni brenda spačatku šukali siarod siabroŭ i znajomych, jakija pahadžalisia heta zrabić za cišotku. Ale paśla Znivien pahrukaŭsia da znakamitaha niamieckaha dyzajniera Frenka Pitera, jaki paśla pačatku vajny staŭ rabić liftałuki ŭ padtrymku Ukrainy.
«Kali ŭ nas vyjšli prynty na temu Ukrainy, ja prosta napisaŭ jamu ŭ instahram z zapytam zrabić zdymak z našymi cišotkami. Jon adrazu adkazaŭ, pahadziŭsia, my dasłali niekalki biaspłatna, potym jon nabyŭ jašče paru ŭ padarunak».
Cišotku dasyłali taksama Elizabet Pipko — pres-sakratarcy Respublikanskaj partyi ŭ ZŠA, u jakoj jość biełaruskija karani.
«Znajšoŭ jaje ŭ instahramie, napisaŭ z prapanovaj zrabić joj cišotku z kartaj, adkul jaje svajaki. Jana adkazała, dasłała adras, — dzielicca Uładzimir. — Kłasna, što taki čałaviek atrymaŭ padarunak ad biełarusaŭ. Raptam Tramp u nastupnaj pramovie voźmie naš stykier i skaža «Make Belarus zaebis again». Stykier my taksama dasłali, darečy».

«Časam ludzi pytajuć: a dzie bčb, Pahonia?»
Letam 2023 hoda Znivien sutyknuŭsia z prablemaj — instahram vydaliŭ ich akaŭnt, na jakim była zaviazanaja ŭsia praca. Heta adbyłosia paśla skarhi brenda Levi's na post pra prajekt Logo for Ukraine, u jakim Uładzimir Malaŭka na viadomych łahatypach, u tym liku Levi's, napisaŭ nazvy ŭkrainskich haradoŭ.

«U adzin momant stracili ŭsiu kamunikacyju. Dobra, što šmat čaho pieranosili ŭ tablicu, u jakoj paznačali akaŭnty, jakija rabili zamovy. Kožnamu pisali ŭ pryvat, što takoje adbyłosia. Zmahli znoŭ nabrać 3000 padpisčykaŭ, ale emacyjna było ciažka pačynać z nula», — raskazvaje dyzajnier.
Sioleta Znivien staŭ najlepšym biznesam hoda ŭ konkursie Asacyjacyi biełaruskaha biznesu za miažoj ABBA «Biznes volnaj Biełarusi». Pieramožcy atrymali 5 tysiač jeŭra.
«Jašče abmiarkoŭvajem, kudy nakirujem hetyja hrošy. Chutčej za ŭsio, jany pojduć na rekłamu, markietynh. Treba ŭkłaścisia tudy, kab zarabić jašče bolš».

Trend na biełaruskaść, pa słovach Uładzimira, nie spadaje. Prodažy brenda iduć uvierch. Kala 80% zamoŭ prypadaje na Polšču. Paśla — ZŠA, Hiermanija, Aŭstryja, Bielhija. A voś mienš za ŭsio zamovaŭ ź Litvy.
«Pytalisia ŭ ludziej čamu, atrymali cikavy adkaz, — raskazvaje Uładzimir. — Ciapier skłałasia situacyja ŭ Litvie, što biełarusy nie chočuć demanstravać svaju nacyjanalnaść. Chacia mnie zdavałasia, što Litva stanie druhoj krainaj pa zamovach.

Časam ludzi pytajuć: «A dzie bčb, Pahonia?» Adkazvajem, što takoje robić šmat chto, a nam cikava inšaje. Biełaruskaja kultura našmat šyrejšaja, čym tolki bčb, Pahonia ci niejki simvał. Kultura Biełarusi — heta i Maks Korž, i «Pieśniary», i «Siabry», i «Vierasy», i Pahonia, i bčb, i Jakub Kołas. Šyroka hladzim na hetaje pytańnie».
«Brend prynosić hrošy, ale žyć tolki na ich niemahčyma»
Niekatoryja ŭ kamientarach krytykujuć prajekt za toje, što peŭnyja prynty ŭžo byli ŭ pracach inšych biełarusaŭ.
«Jak tvorčamu čałavieku, mnie baluča. Ale što zrabić, kali časam biełarusy mohuć prydumać adno i toje ž? Heta tolki tłumačycca tym, što my žyviom u adnoj prastory», — adkazvaje dyzajnier.
Znivien nie asnoŭnaja praca stvaralnikaŭ. Uładzimir pracuje ŭ Biełaruskim moładzievym chabie, a Pavieł u IT.
«Brend prynosić hrošy, ale žyć na ich niemahčyma, — tłumačyć Uładzimir. — Kali b adzin čałaviek zajmaŭsia, to, mabyć, chapała b. Nas dvoje, plus padatki, apłata buchhałtara. Kali b nam byli patrebny hrošy, nikoli b taki biznes nie prydumali. Dla nas heta mastacki sajd-prajekt, jaki jašče niešta prynosić. Prosta niama stolki biełarusaŭ za miažoj, kamu patrebna takoje adzieńnie.
My prymali ŭdzieł u adnym aksieleratary, jaki padtrymlivaje biznesy. Pakolki my zarablajem, to mnie niejak niajomka hrukacca da jakoj-niebudź arhanizacyi i prasić hrošy. Chaj lepš jany daduć padtrymku NDA, kamu hety hrant daść mahčymaść štości rabić. Znivien samaakuplalny».
Uładzimir zaŭvažaje, što mnohija maładyja brendy, jakija źjavilisia ŭ apošnija hady, užo paśpieli zakrycca.

«Dumaju, my zachavalisia, bo vyrašyli, što heta naša chobi. A brendy prosta nie pabačyli pośpiechaŭ i zakrylisia. Sumna, bo čym bolš bačym biełaruskaha, tym bolšaja vierahodnaść, što biełarus heta kupić, a nie pojdzie ŭ «Zaru».
Pry hetym adhavorvać ludziej kuplać rečy ŭ «Zary» Uładzimir nie ličyć słušnym padychodam — biełaruskim brendam, na jaho dumku, varta prosta nahadvać pra siabie.
«U kožnaha ŭ žyćci byŭ momant, kali ŭ Biełarusi było zaja**sia»
Samaja papularnaja cišotka ŭ brenda — z nadpisam Make Belarus zaebis again. Niadaŭna Uładzimir vykłaŭ u instahramie post, u jakim raskazaŭ, jak u 2021-m prydumaŭ hety dyzajn.

«U patoku pastajannych niehatyŭnych navin chaciełasia ŭbačyć choć niejki pramień nadziei, choć niešta pazityŭnaje ŭ hetaj situacyi, ale ničoha nie było. U hałavie hučała tolki: «Dy chutčej by heta ŭsio skončyłasia». Mienavita ŭ hety momant naradziŭsia słohan jak reakcyja na toje, što adbyvałasia navokał. Malunak z takim tekstam ja zapościŭ u storys. I litaralna adrazu mnie napisali niekalki čałaviek, što chacieli b nabyć takuju majku. Chaču zaŭvažyć, što kali b nie ich reakcyja, to hetaha dyzajnu mahło b i nie być», — napisaŭ Uładzimir.
Pierafrazujučy papularny nadpis — kali ŭ Biełarusi było «zaja**isia»? Uładzimir kaža, što kraina była b cudoŭnaj, kali b tudy možna było viarnucca.
«Kali ja žyŭ biez palityki, pratestaŭ, represij, to zaja**sia. Kali moh žyć i być pobač z baćkami, bratami, siostrami. Časta atrymlivajem adkaz ad ludziej, što zaja**sia było ŭ VKŁ, 90-ja, inšyja pišuć, što takoha nikoli nie było. Ale my aptymisty, u kožnaha ŭ žyćci byŭ momant, kali ŭ Biełarusi było zaja**sia».
Uładzimir prymaŭ udzieł u mitynhach i ličyć, što pratesty 2020 hoda byli nie darma. «Pieramoha budzie, hałoŭnaje pytańnie — kali», — vieryć jon.

«Hałoŭnaje, kab nie było rasijskaha ściaha, Z i Pucina»
U adnym ź intervju Uładzimir kazaŭ, što chacieŭ by padaryć prapahandystam svaje cišotki zamiest biezhustoŭnaha mierča Łukašenki. Pacikavilisia, čamu, na jaho dumku, u ich nie atrymałasia zrabić kruty dyzajn.
«Zadača ź mierčam dla Łukašenki staviłasia źvierchu, akramia jak napisać cytaty, ničoha nie zhienieravali. Byŭ taksama mierč «Marafona adzinstva»: prybrać hety nadpis i zamianić kolery — fajnaja cišotka. Liču, što jany jakraz iduć u kirunku, jaki nam patrebny.
Nie treba zabyvacca, što mnohim biełarusam padabajecca čyrvona-zialony ściah ci Łukašenka, na žal. Ale ž jany taksama biełarusy. Kali jany nosiać čyrvona-zialonuju kašulu z nacyjanalnym arnamientam, mabyć, jany adčuvajuć siabie biełarusami. Hałoŭnaje, kab nie było rasijskaha ściaha, Z i Pucina», — razvažaje jon.
Kamientary